Doktorlar aynı görüşte olmayınca

Bu alt bölümde

Giriş

Birçok hastalık ve durumda hangi tedavinin işe yarayacağı veya hasta için hangi tedavinin daha iyi olacağı konusunda belirsizlik var. Ama bu durum bazı doktorları tedaviler konusunda güçlü kararlar almaktan geri koymuyor ,bu kararlar doktordan doktora değişse bile.Böylece tedavilerde büyük varyanslar oluşuyor.

1990larda Iain Chalmers Amerika’da tatildeyken ayak bileğini kırar ve ortopedik cerrah tarafından tedavi edilir.Cerrah bacağa geçici fiksasyon yapar ve bir sonraki basamak olarak yara iyileştikten sonra 6 hafta boyunca alt bacak ateli önerir.Eve döndükten birkaç gün sonra Iain yerel bir kliniğe gider.Bu klinikte İngiliz bir ortopedik cerrah , kendinden emin bir şekilde bu bilgiyi yalanlar.Bacağın atele konmasının tamamen uygunsuz olduğunu söyler.Bu farklı görüş ve belirsizlikler ışığında Iain hangi tedavinin daha iyi olduğunu bulmak için kontrollü karşılaştırmalar yapmak ister.İngiliz cerrah ise bu kontrollü çalışmaların doğru ya da yanlışlığı kesin olmayan bilgiler ve konusunda uzman olmayan insanlar için olduğunu söyleyip kendisinin tedavisinden ve bunun doğruluğundan emin olduğunu söyler.

What should a doctor do?

What should a doctor do? (Click to enlarge)gent views clearly revealed uncertainty within the profession as a whole about the best way to treat a common fracture. Was there good evidence about which treatment was better? If so, was one or neither surgeon aware of the evidence? Or was it that nobody knew which treatment was better (see Figure).

Uzmanlık gerektiren bir konuda nasıl böyle bir farklılık olabilir ve hasta bu durumda ne yapabilir ? Her iki cerrah da kendi yaptığının doğruluğundan emindir . Bu geniş farklı görüşlerin öylesine sık görülen bir kırığın tedavisinde bile olması belirsizliği arttırır . Hangi tedavinin daha iyi olduğuna dair kanıt var mıdır?Eğer öyleyse cerrahlar kanıtları bilmiyorlar mı?Ya da aslında hiç kimse hangi tedavinin daha iyi olduğunu bilmiyor mu?(Şekile bakınız)
Belki her iki cerrah tedavilerinin farklı yönlerini ön plana çıkararak birbirlerinden ayrılıyorlar. Amerikan cerrah daha çok ağrının azaltılmasıyla ilgilenip bu sebeple ateli önerdi.İngiliz cerrah ise bacakların hareketsiz kalmasıyla oluşabilecek kas erimesini önemseyerek bu yönde tedavi önerdi. Eğer böyleyse neden cerrahlardan hiçbiri hastaya yani Iaın’a tedavi konusunda fikrini sormadı ? İki dekad sonra hala bu kadar sık karşılaşılan bu durumun nasıl tedavi edileceği konusundaki belirsizlik devam ediyor.[12]

Burada birçok farklı konu var.İlki,iki faklı görüşün önerisini kıyaslayan güvenilir kanıtlar var mı?Eğer öyleyse ,kanıtlar sonuçlar üzerine etkisini gösteriyor mu?(örneğin ağrının azaltılması ya da kas erimesinin azalması )Iain ya da diğer hastaların tercihlerini belirlemede kim yardımcı olacak?Fakat ortada gereken bilgilere ulaşacak delil yoksa ne yapılacak?

Bazı klinisyenler alternatif tedavi etkileri konusunda güvenilir deliller yoksa bu belirsizliği hastalarla konuşma konusunda netler. Mesela inmeli hastaları takip eden bir doktor eğer hastalar pıhtılaşmayı çözen ilaçlar alıyorsa-bir çok hasta gibi –inme biriminde takip edilmesi net olmamakla birlikte bunu önerebilir.(Bölüm 11,sayfa 139 da görülebilir.)Hastalarıyla tedavi opsiyonlarını tartışırken bu ilaçların zarardan çok faydasının olacağını fakat bazı hastalarda zararın faydadan daha fazla olacağını söylüyordu.Daha sonra hastalara yarar ve zarar dengesi net olmayan bu tedavileri dikkatlice kıyaslayarak belirsizlikleri azaltma konusunda açıklama yapıyordu. [13] Çünkü pıhtılaşmayı çözen ilaçlar hakkındaki belirsizlikler hala devam ediyor.[14]

Print Friendly, PDF & Email