Hasta dernekleri gerçekten bağımsız girişimler mi?

Diğer bir hakkında çok az bilgiye sahip olunan çıkar çatışması da hasta dernekleri ve ilaç endüstrisi arasındaki ilişkilerde bulunmaktadır. Birçok hasta organizasyonunun çok az parası vardır, gönüllülere güvenirler ve az miktarda bağımsız gelirleri vardır. Bağışlar ve ilaç firmaları ile yapılan müşterek projeler bu derneklerin büyümesine ve daha güçlü bir hâle gelmesine yardımcı olabilir ancak aynı zamanda kendi araştırma gündemleri de dâhil olmak üzere hastaların gündemini saptırabilir ve bu dernekleri yanlış tanıtabilir.
Bu problemin çapını değerlendirmek zor olmakla birlikte hastaların ve Avrupa Tıp Ajansı ile çalışan tüketici derneklerinin ortak sponsorluk seviyesini değerlendirmek için yapılan bir araştırmadan etkileyici bir sonuç ortaya çıkmıştır. Bu ajans bütün Avrupa çapında yeni ilaçların izlenmesini ve değerlendirilmesini koordine etmekte ve kendi güvenilirliği için düzenleyici faaliyetleri içerisinde hasta ve tüketici gruplarına aktif olarak yer vermektedir. Bununla beraber 2006-2008 yılları arasında bu tip 23 grubun incelenmesi sonucunda bunlardan 15’inin ilaç üreticilerinden ve ilaç endüstrisi ile ilgili teşkillerinden kısmen veya önemli ölçüde maddi destek aldıkları göze çarpmıştır. Üstelik bu grupların yarısına yakını aldıkları desteğin kaynağı veya miktarı olarak doğrudan ajansı tanımlamışlardır. [17] Bazı durumlarda hasta organizasyonları ilaç firmaları tarafından onların ürünleri yararına lobi yapmak için yönlendirilmiş olabilirler. Örneğin interferon üreten firmalardan biri bunun multiple skleröz için kullanılabilmesi için izin alabilmek maksadıyla İngiliz Ulusal Sağlık Servisine yapacağı girişim için ‘Erişim İçin Eylem’ adında bir hasta grubu kurdu. [18, 19]  Bu tanıtımda hasta gruplarından duyulan mesaj, interferonların etkili olduğu ancak aynı zamanda çok pahalı olduğu idi. Hâlbuki gerçekte bu ilacın hiçbir yararlı etkisi yoktu.